تانک روغنکاری هیدروکن؛ قلب تپنده سیستم روغنکاری و هیدرولیک سنگ‌شکن
تانک روغنکاری هیدروکن یکی از حیاتی‌ترین بخش‌های سیستم سنگ‌شکن مخروطی (هیدروکن) است که وظیفه تأمین و گردش روغن تمیز در مدارهای مختلف دستگاه را بر عهده دارد. این تانک با ساختار دقیق، شامل پوسته تانک روغن هیدروکن، دو پمپ مجزا، فیلترها، خنک‌کننده و اتصالات مربوطه است و نقش کلیدی در افزایش عمر مفید قطعات، روانکاری دقیق و عملکرد مطمئن سیستم دارد.
معرفی کلی تانک روغنکاری هیدروکن
در طراحی دستگاه هیدروکن، دو مدار اصلی روغنکاری وجود دارد:
مدار روانکاری (Lubrication Circuit)
مدار هیدرولیک جک تنظیم دهانه (Hydraulic Jack Circuit)
به همین دلیل، تانک روغنکاری هیدروکن به‌صورت ترکیبی طراحی می‌شود تا بتواند هر دو مدار را به‌طور هم‌زمان پشتیبانی کند. درون این تانک، دو پمپ جداگانه نصب شده است:
پمپ روانکاری هیدروکن برای روغنکاری بخش‌های متحرک و بوش‌ها
پمپ جک هیدروکن برای کنترل و تنظیم دهانه سنگ‌شکن از طریق جک هیدرولیکی
این ساختار باعث می‌شود عملکرد سیستم حتی در شرایط سنگین کاری نیز پایدار و ایمن باقی بماند.
اجزای داخلی تانک روغن هیدروکن
پوسته تانک روغنکاری هیدروکن معمولاً از فولاد ضخیم ساخته می‌شود تا مقاومت بالایی در برابر فشار و دمای روغن داشته باشد. داخل این پوسته، مجموعه‌ای از تجهیزات زیر تعبیه شده است:
مخزن ذخیره روغن با ظرفیت حدود ۳۰۰ لیتر
پمپ روانکاری هیدروکن (Main Pump)
پمپ جک هیدروکن (Hydraulic Jack Pump)
صافی یا فیلتر ورودی برای جلوگیری از ورود ذرات به سیستم
خنک‌کننده یا کولر روغن جهت کنترل دمای روغن
شیر اطمینان (Relief Valve) برای کنترل فشار
سوئیچ‌های فشار و دما (Pressure & Temp Switches)
اتصالات، شیلنگ‌ها و لوله‌کشی داخلی مقاوم به فشار
این اجزا با هماهنگی کامل، گردش مداوم و تمیز روغن را در مدارهای دستگاه تضمین می‌کنند.
عملکرد پمپ‌ها در تانک روغنکاری هیدروکن
پمپ روانکاری هیدروکن
پمپ روانکاری هیدروکن وظیفه دارد روغن تمیز را از مخزن مکش کرده و به نقاط حساس دستگاه مانند بوش کنگره‌ای، دنده کرانویل، پینیون و بلبرینگ‌های هوزینگ ارسال کند.
در این مسیر، روغن ابتدا از فیلتر روغن عبور کرده و سپس از طریق خنک‌کننده (رادیاتور یا مبدل حرارتی) به مدار دستگاه وارد می‌شود. پس از انجام روانکاری، روغن از مسیر برگشت دوباره وارد تانک می‌گردد.
عملکرد دقیق این پمپ موجب کاهش اصطکاک، جلوگیری از داغ شدن بوش‌ها و افزایش عمر مفید کل دستگاه می‌شود.
پمپ جک هیدروکن
پمپ جک هیدروکن مدار جداگانه‌ای دارد و مسئول تأمین فشار لازم برای عملکرد جک هیدرولیکی دستگاه هیدروکن است.
این جک وظیفه دارد دهانه خروجی بین منتل و کانکیو را تنظیم کرده و در صورت ورود قطعه‌ای غیرقابل خردایش، به‌صورت خودکار باز شود تا از آسیب به دستگاه جلوگیری کند.
پمپ جک از تانک هیدرولیکی روغن مکش کرده و پس از عبور از شیر فشارشکن و مسیر کنترل، روغن را به سمت جک ارسال می‌کند. پس از اتمام عملیات، روغن مجدداً به تانک بازمی‌گردد.
مشخصات فنی معمول تانک روغن هیدروکن
|
بخش |
توضیحات |
|
حجم تانک روغن اصلی |
برای مدار روانکاری دستگاه |
|
حجم تانک روغن جک |
مخصوص مدار هیدرولیکی جک |
|
پمپ روانکاری هیدروکن |
الکتروپمپ دنده‌ای |
|
پمپ جک هیدروکن |
مخصوص مدار هیدرولیکی |
|
فیلتر روغن |
حذف ذرات معلق در روغن |
|
خنک‌کننده روغن |
کاهش دمای روغن قبل از ورود به مدار |
|
شیر اطمینان |
محافظت از مدار در برابر فشار بیش از حد |
جایگیری اجزا و نحوه نصب تانک روغن هیدروکن
تانک روغن معمولاً در کنار سنگ‌شکن و در سطح پایین‌تر از بدنه اصلی دستگاه نصب می‌شود. این موقعیت باعث می‌شود روغن به‌صورت طبیعی به داخل پمپ‌ها مکش شده و از حباب‌زدگی جلوگیری شود.
اجزای داخلی به گونه‌ای چیدمان می‌شوند که دسترسی برای سرویس و نگهداری آسان باشد.
مسیرهای خروجی پمپ‌ها به دو بخش تقسیم می‌شوند:
خروجی پمپ اول به مدار روانکاری دستگاه
خروجی پمپ دوم به مدار جک هیدرولیکی
همچنین مسیر برگشت روغن از دستگاه به مخزن از طریق فیلتر برگشتی عبور می‌کند تا روغن تمیز وارد تانک شود.
اهمیت نگهداری تانک روغن هیدروکن
نگهداری صحیح تانک روغن هیدروکن مستقیماً بر عمر مفید دستگاه تأثیر دارد. چند نکته مهم در این زمینه عبارت‌اند از:
بررسی سطح روغن به‌صورت روزانه
تعویض فیلترها در فواصل منظم (بر اساس پیشنهاد سازنده)
اطمینان از عملکرد صحیح پمپ روانکاری و پمپ جک قبل از شروع کار
کنترل دمای روغن و عملکرد خنک‌کننده
استفاده از روغن با ویسکوزیته و گرید توصیه‌شده سازنده
با رعایت این موارد، می‌توان از خرابی زودهنگام بوش‌ها و سیستم هیدرولیک جلوگیری کرد.
سوالات مهم شما
- تانک روغنکاری یا تانک روغن هیدروکن دقیقاً چیه و چه کاری انجام می‌ده؟
پاسخ:
تانک روغن هیدروکن یه مخزن فلزیه که داخلش روغن مخصوص دستگاه نگهداری می‌شه. این روغن برای روانکاری و خنک کردن قطعات متحرک سنگ‌شکن استفاده می‌شه تا دستگاه راحت‌تر کار کنه و خراب نشه. در واقع، مثل قلب دستگاه عمل می‌کنه و روغن تمیز رو پمپاژ می‌کنه تا همه جا به‌خوبی چرب بمونه.
- چرا بهش می‌گن تانک روغنکاری “هیدروکن”؟
پاسخ:
چون مخصوص دستگاهی به اسم سنگ‌شکن مخروطی هیدروکن ساخته شده. این دستگاه با فشار زیاد سنگ‌ها رو خرد می‌کنه و نیاز به روغنکاری دقیق داره. به همین خاطر، تانک روغن مخصوص همین نوع سنگ‌شکن طراحی شده و اسمش هم از اون گرفته شده.
- این تانک فقط یه مخزنه یا داخلش چیزای دیگه هم داره؟
پاسخ:
نه، فقط یه مخزن ساده نیست. داخلش کلی قطعه داره مثل دو تا پمپ، فیلتر، خنک‌کننده (کولر روغن)، شیر اطمینان و سنسور فشار و دما.
این قطعات با هم کار می‌کنن تا روغن تمیز، با فشار مناسب و دمای کنترل‌شده به دستگاه برسه.
- پمپ‌های داخل تانک چه کار می‌کنن؟
پاسخ:
تانک دو تا پمپ داره:
پمپ اول (پمپ روانکاری هیدروکن) روغن رو به بخش‌های متحرک دستگاه می‌فرسته تا قطعات مثل بوش‌ها و دنده‌ها خشک کار نکنن.
پمپ دوم (پمپ جک هیدروکن) وظیفه داره روغن رو به جک هیدرولیکی برسونه تا دهانه‌ی خروجی سنگ‌شکن تنظیم بشه.
در واقع یکی روغنکاری می‌کنه، اون یکی تنظیم فشار دستگاه رو انجام می‌ده.
- فرق پمپ روانکاری و پمپ جک چیه؟
پاسخ:
پمپ روانکاری فقط برای چرب کردن و خنک کردن قطعات دستگاهه، ولی پمپ جک برای بالا و پایین کردن جک هیدرولیکی استفاده می‌شه تا فاصله‌ی بین قطعات خردکننده تنظیم بشه.
به‌زبان ساده‌تر: یکی نگهداری می‌کنه، اون یکی تنظیم می‌کنه.
- چرا روغن باید خنک بشه؟
پاسخ:
وقتی دستگاه زیاد کار می‌کنه، روغن هم گرم می‌شه. اگه بیش از حد داغ بشه، خاصیت روانکاریش از بین می‌ره و باعث سایش و خرابی قطعات می‌شه.
به همین خاطر داخل تانک، یه رادیاتور یا خنک‌کننده روغن نصب می‌کنن تا دمای روغن همیشه توی حد مناسب بمونه.
- اگه یکی از پمپ‌ها خراب بشه، چی می‌شه؟
پاسخ:
اگه پمپ روانکاری از کار بیفته، روغن به قطعات نمی‌رسه و دستگاه ممکنه خیلی زود آسیب ببینه.
اگه پمپ جک خراب بشه، دستگاه دیگه نمی‌تونه دهانه‌ی خروجی سنگ‌ها رو تنظیم کنه. به همین خاطر، بررسی منظم هر دو پمپ خیلی مهمه و باید مرتب سرویس بشن.
- این تانک کجای دستگاه نصب می‌شه؟
پاسخ:
معمولاً در کنار دستگاه هیدروکن و کمی پایین‌تر از اون نصب می‌شه. اینطوری روغن راحت‌تر وارد پمپ‌ها می‌شه و جریانش بهتره.
همچنین نصبش در کناره باعث می‌شه تعمیر و سرویس راحت‌تر انجام بشه.
- هر چند وقت یه‌بار باید روغن یا فیلترش عوض بشه؟
پاسخ:
به‌طور معمول، فیلتر روغن هر ۵۰۰ ساعت کارکرد باید عوض بشه و سطح روغن هم بهتره هر هفته بررسی بشه.
اگر روغن تیره یا بوی سوختگی داشت، باید سریع تعویض بشه. این کار ساده باعث می‌شه عمر دستگاه چند برابر بشه.
- اگه تانک روغن درست کار نکنه، چه مشکلاتی پیش میاد؟
پاسخ:
اگر تانک روغن درست عمل نکنه، ممکنه قطعات دستگاه خشک کار کنن، بوش‌ها بسوزن، دما بالا بره یا فشار سیستم بی‌ثبات بشه.
در نهایت، ممکنه سنگ‌شکن از کار بیفته یا هزینه تعمیرش خیلی زیاد بشه. به همین دلیل، سالم بودن تانک روغن هیدروکن برای کار مداوم و بی‌دردسر دستگاه خیلی مهمه.
