دستگاه ماردون چیست؟ انواع دستگاه مارون کدامند و چه کاربردهایی دارند؟ به دستگاه ماردون مارپیچ هم گفته می شود که در داخل سیلکون قرار گرفته است. مواد مذاب به دور لوله مارپیچ با حرکت آرامی جاری شده و الکتروموتور نیز لوله ها را به چرخش در می آورد، با انجام این کار ساده مواد مذاب به صورت کاملاً ملایمی به قسمت انتهایی مارپیچ هدایت خواهند شد. این دستگاه در صنعت پلیمر و پلاستیک و کوره های ذوب کاربرد دارد و می توان گفت بدون وجود آن قطعاً بسیاری از فعالیت ها قابل انجام نمی باشد. در این مقاله دستگاه مارون، انواع مختلف و طرز کار آن را بررسی می کنیم.
آشنایی با دستگاه ماردون
دستگاه ماردون در واقع به صورت یک لوله می باشد که دور آن پره های زیادی به صورت مورب قرار گرفته و به دیواره های لوله جوش داده شده اند، در انتهای این لوله الکتروموتور قرار دارد که وقتی روشن شود لوله شروع به چرخیدن خواهد کرد. این لوله در واقع به شکل پاد ساعت گرد دقیقاً مشابه با باز کردن یک پیچ به چرخش در می آید. ظاهر این دستگاه به گونه ای به نظر می رسد که تصور خواهید کرد پره ها در حال چرخش می باشند، در حالی که پره ها کاملاً ثابت هستند و تنها لوله می چرخد. این دستگاه در صنایعی مانند پلیمر، پلاستیک و کوره های ذوب بسیار کاربردی است و بدون وجود آن برخی از کارهای مختلف در چنین صنایعی قابل انجام نخواهند بود. وقتی که لوله شروع به چرخیدن می کند، مواد موجود که ممکن است مواد مذاب پلاستیکی، فلزی و یا پودری باشند دور تا دور لوله می پیچند و در این حالت چون پره ها کاملاً ثابت هستند، مواد مورد نظر نیز به شکل پیشرونده و همگن حرکت می کنند.
همچنین بخوانید | سنگ شکن کوبیت
کاربرد دستگاه ماردون در صنایع مختلف
دو نمونه از کاربردهای رایج دستگاه ماردون در صنعت ذوب فلزات و تولید کردن لوله های پلاستیکی می باشد:
-
صنعت ذوب فلزات
در سیستم ذوب فلزات که هدف محدود کردن غبار فلزات می باشد، پس از آن که دمای غبار در داخل سیستم ها پایین آمد، به وسیله دستگاه ماردون به کیسه های جامبو منتقل می کنند. این سیستم ها مانند نوار نقاله کار می کنند، اما از آن جایی که ماردون در داخل یک سیستم بسته است، انتقال دادن بار در داخل آن دارای نظم مشخصی می باشد، به این ترتیب جهت انتقال دادن غبار فلزات گزینه مطلوب تری می باشد.
-
تولید لوله های پلاستیکی
اکسترودر نوعی سیستم بسته می باشد که از آن جهت تولید انواع لوله ها استفاده می کنند. بخش های مختلف سیستم نیز عبارتند از:
سیلکون
مخزن ورودی
فید و لوله های مارپیچ
فید ورودی که در واقع همان ماده مذاب می باشد به آرامی در داخل سیکلون جاری خواهد شد، سپس دستگاه ماردون که به دستگاه مارپیچ نیز معروف است و در داخل سیکلون قرار دارد، مواد مذاب دور تا دور لوله مارپیچ به آرامی جاری خواهد شد.
یک الکتروموتور در قسمت انتهایی لوله مارپیچ قرار دارد که موجب چرخیدن لوله ها خواهد شد، به این ترتیب مواد مذاب مورد نظر با یک سرعت ثابت و منظمی به قسمت انتهای مارپیچ می روند. برای آن که در مسیر حرکت مواد مورد نظر ما سرد نشود و هم چنان در حالت مذاب خود باقی بماند. از قسمت درونی ماردون و قسمت داخلی سیکلون گرما به این مواد منتقل می شود. این کار موجب خواهد شد مواد هم چنان به شکل مذاب خود باقی بمانند، بنابراین اگر دما به شکل درستی تنظیم نشده باشد، به این معناست که دستگاه ماردون نیز نمی تواند به درستی حرکت کرده و نوعی ناهماهنگی ایجاد خواهد شد. مواد پس از عبور از آن جهت شکل گیری به بخش قالب ها می روند که آن ها نیز به صورت لوله ای هستند. این مواد با همان سرعت آرام و ثابت خودشان بر روی لوله هایی جاری می شوند که طول و قطر آن ها محصول مورد نظر را تعیین می کند.
قطر لوله هایی که معمولاً به این شیوه ساخته می شوند در کلیه قسمت های آن یکسان است و در آخر کار یک لوله کاملاً همگن با مقاومت بالا را خواهیم داشت.
انواع دستگاه ماردون
چون دستگاه ماردون یا مارپیچ در کارهای متنوع استفاده می شود به همین دلیل در مدل های مختلفی نیز تولید می شود که عبارتند از:
-
تک ماردون
دستگاه مارپیچ از نوع تک ماردون یک لوله دارد که پره هایی دور تا دور آن قرار گرفته اند. از این نوع دستگاه ها به عنوان مارپیچ های عادی استفاده می کنند.
-
دو ماردون
دستگاه های مارپیچ دو ماردون به صورت همسو یا ناهمسو هستند.
اجزا و قسمت های تشکیل دهنده ماردون
قطعات و قسمت های تشکیل دهنده یک دستگاه ماردون عبارتند از:
-
قطر ماردون یا مارپیچ
منظور از قطر مادون در واقع همان قطر درونی مارپیچ به صورت سطح صفر می باشد.
-
زاویه پیچ
زاویه پیچ بین صفحات عمود بر محور پیچ و در راستای پره ها است. اکسترودر باید در هنگام کار به شکلی بچرخد که این گونه به نظر بیاید. پیچ مورد نظر در حال باز شدن می باشد، یعنی تنها در چنین حالتی است که مواد مذاب مورد نظر به قسمت جلو حرکت خواهند کرد.
-
گام پیچ
به میزان فاصله محوری در یک پره تا پره دیگر به اصطلاح گام پیچ می گویند.
-
عمق کانال
به فاصله‌ای که میان سطح داخلی سیلندر و سطح صفر مارپیچ وجود دارد، عمق کانال می گویند که این عمق ممکن است در طول کانال دچار تغییر شود.
-
درجه لقی
به فاصله میان جدار داخلی سیلندر سطح پره درجه لقی گفته می شود. این فاصله در واقع یک جریان برگشتی را ایجاد خواهد کرد که به اختلاط مواد در داخل اکسترودر کمک می کند، اما شدت و میزان برش وارده به قسمت سیالات در این مکان بسیار زیاد است و به این ترتیب گرمای زیادی نیز تولید خواهد شد، چون افزایش یافتن گرما منجر به تخریب یا سوختن پلیمر می شود.
-
عرض پره ها
به فاصله محور در میان انتها و ابتدای لبه های پر در یک دستگاه ماردون عرض پره گفته می شود.
-
عرض کانال
به فاصله عمودی در میان پره های یک دستگاه عرض کانال می گویند.
